Home / Knowledge : สถานที่สำคัญ, วัดในและนอกเกาะกรุงศรีอยุธยา

140. วัดภูเขาทอง

140. วัดภูเขาทอง

First revision: Jan.10, 2020
Last change: Oct.05, 2021
สืบค้น รวบรวม เรียบเรียบเรียง และปริวรรตโดย อภิรักษ์ กาญจนคงคา

"... ลายปูนปั้นประดับผนังพระอุโบสถด้านนอกของวัดภูเขาทอง ฝีมือช่างสมัยอโยธยาตอนปลายซึ่งรุ่งเรืองสุดขีด ลวดลายเป็นธรรมชาติและละเอียดประณีตคล้ายคลึงกับศิลปอยุธยาตอนปลายมาก เพียงแต่ว่าตัวลายคนละสกุลเท่านั้น...." อาจารย์ น.ณ ปากน้ำ กล่าวไว้ในหนังสือศิลปกรรมแห่งอาณาจักรศรีอยุธยา ตีพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๖

สมเด็จพระราเมศวร (สันนิษฐานว่าราว พ.ศ.1930)⁰³. ได้สร้างวัดภูเขาทองนี้ไว้ อยู่นอกเกาะเมืองไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือราวสองกิโลเมตร ครั้นสมเด็จพระเจ้าชนะสิบทิศบุเรงนองกะยอดินนรธา มาทรงให้สร้างพระเจดีย์มอญไว้คู่กับวัดภูเขาทอง (สันนิษฐานว่าสร้างได้เพียงรากฐานแล้วยกทัพกลับ)⁰³. แบบขนาดใหญ่หลังพระองค์บุกกรุงศรีอยุธยามีชัย⁰².

เจดีย์ภูเขาทอง สันนิษฐานว่าได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ให้เป็นมหาเจดีย์ที่สูงสง่าในรัชกาลระหว่างพระมหาธรรมราชาถึงสมัยพระเพทราชา (ระหว่าง พ.ศ.2112-2246) ครั้นเมื่อพระนเรศทรงกอบกู้เอกราชกลับคืนมาในปี พ.ศ.2127 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์แบบไทยไว้เหนือฐานแบบมอญพม่าที่สร้างเพียงรากฐานไว้⁰³. และมีการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่อีกครั้งในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ หรืออยุธยาตอนปลาย โดยมีฐานทักษิณสี่ชั้น เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสโดยชั้นพื้นยาวด้านละ 69 เมตร ชั้นที่สองยาวด้านละ 63 เมตร ชั้นที่สาม ยาวด้านละ 49.4 เมตร และชั้นที่สี่ ยาวด้านละ 32.4 เมตร ทั้งสี่ด้านมีบันไดขึ้นไปจนถึงฐานทักษิณชั้นบนสุด บนชั้นนี้มีฐานสี่เหลี่ยมขององค์เจดีย์ที่มีอุโมงค์รูปโค้งเข้าไปข้างใน ซึ่งมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่องค์หนึ่ง สูงขึ้นไปเป็นฐานแปดเหลี่ยม องค์ระฆัง บัลลังก์ ส่วนเหนือขึ้นไปที่เป็นปล้องไฉน ปลียอด และลูกแก้วนั้น ของเดิมได้พังไปแล้ว ตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์ ซึ่งได้มีการซ่อมแซมขึ้นใหม่ในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม เมื่อ พ.ศ. 2499 ในครั้งนั้น ได้ทำลูกแก้วด้วยทองคำหนัก 2,500 กรัม อันหมายถึง การบูรณะในวาระฉลอง 25 พุทธศตวรรษนั่นเอง.⁰¹.

ที่มา คำศัพท์ และคำอธิบาย
01. ปรับปรุงจาก. Facebook เพจ "โบราณสถาน โบราณคดี วิถีวัฒนธรรม," วันที่เข้าถึง 4 กุมภาพันธ์ 2563.
02. ปรับปรุงจาก. Facebook เพจ "บันทึกประวัติศาสตร์," วันที่เข้าถึง 29 สิงหาคม 2563.
03. จาก. Facebook เพจ "ราชธานีศรีอยุธยา," วันที่เข้าถึง 05 ตุลาคม 2564.

PHOTO GALLERY
ภาพที่ 01: มีผู้มาลงสีภายหลัง ถ่ายไว้ในสมัย รัชกาลที่ 5, ที่มา: Facebook เพจ "ตามรอยวัดเก่า ลพบุรี,"
ภาพที่ 02: ภูเขาทอง ราว ๆ พ.ศ. 2504 ที่มา: Facebook
ภาพที่ 03: ภูเขาทอง จาก Facebook เพจ "นครประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา,"
ภาพที่ 04: จาก Facebook เพจ "เที่ยวเมืองกรุงเก่า," วันที่เข้าถึง 29 สิงหาคม 2563.

back

PHOTO
GALLERY

info@huexonline.com

Visit : 4208006