Home / Knowledge : ทวารวดี เมืองศรีเทพ ละโว้ สุพรรณบุรี อู่ทอง พิมาย เสมา

ทวารวดี ตอนที่ 1

Title Thumbnail: พระธม หรือพระประโทนเจดีย์ นครปฐม, ที่มา: nkppao.go.th, วันที่เข้าถึง 5 มีนาคม 2563.
Hero Image: เสาพระธรรมจักร ประดิษฐานที่ วัดดอนยายหอม อ.เมืองนครปฐม จ.นครปฐม ชิ้นนี้พบที่โบราณสถานเนินพระหรือโคกยายหอมนอกเมืองมาทางทิศใต้และภาพนี้เป็นภาพที่ผู้มีคุณูปการต่อเพจ "ศฺรีทฺวารวตีศฺวร ปุณฺย" ซึ่งไม่ประสงค์จะออกนาม, วันที่เข้าถึง 24 มิถุนายน 2563

ทวารวดี ตอนที่ 1

First revision: Mar.05, 2020
Last change: Jun.24, 2020
สืบค้น รวบรวม และเรียบเรียงโดย อภิรักษ์ กาญจนคงคา

จากจารึกที่วัดศรีชุม อันเป็นจารึกหลักที่ 2 ในประมวลจารึกไทย บรรยายโดยสมเด็จพระมหาศรีสรธาราชจุฬามุนี (สันสกฤตเขียนว่า "ศรีศรัทธาจุฬามุนี") เจ้านายชั้นสูงในราชวงศ์ศรีนาวนำถุม
ได้บรรยายถึงการเดินทางไปลังกา ตามเส้นทางการเดินทางกลับจากลังกามายังสุโขทัยศรีสัชนาลัยนั้น ได้กล่าวถึง "พระธม" หรือพระมหาเจดีย์หลวง ตั้งอยู่กึ่งกลางนครพระกฤษณ์ ซึ่งหมายถึง เมืองนครชัยศรีโบราณ ซึ่งปัจจุบันมีมีพระโทณเจดีย์เป็นศูนย์กลาง
เมืองนครพระกฤษณ์ คือ เมืองทวารวดีที่นครปฐมนั่นเอง ซึ่งข้อมูลนี้แสดงว่า มอญในดินแดนลุ่มน้ำภาคกลางของประเทศไทยได้ยืมชื่อเมืองโบราณในเทวปกรณัมพราหมณ์ คือ เมืองทวารกา (ทวารวดี - "ซึ่งมีประตูมาก") อันเป็นเมืองของเทพกฤษณะ อวตารปางหนึ่งของพระนารายณ์มาเป็นชื่อเมือง

Banaspati, Sukhothai Museum

สิ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของพุทธศิลป์ทวารวดีประการหนึงคือ พระพนัสบดี Dr. Quaritch Wales ได้เรียกชื่อตามสถานที่พบครั้งแรกคืออำเภอพนัสนิคม พนัสปติ แปลว่า ผู้เป็นใหญ่แห่งป่า ภาพที่เห็นคือ พระพุทธองค์ขนาบข้างด้วยพุทธสาวกสององค์อยู่ด้านซ้ายแลขวาประทับเหนือสัตว์ที่เกิดจากองค์ประกอบของโค หงส์ และครุฑ หรือพาหนะของตรีมูรติ หรือตัวแทนของศาสนาพราหมณ์ ความหมายคือ พระพุทธองค์ทรงอยู่เหนือศาสนาพราหมณ์ ถ้าพบที่ใดมีพระพนัสบดีอยู่แสดงว่าอิทธิพลของทวารวดีได้แผ่ไปถึงนั่น ภาพถ่ายนี้ ผมฉายจากที่แสดงไว้ ณ พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติรามคำแหง ขุดพบที่เมืองเก่าสุโขทัย ซึ่งแสดงว่า อิทธิพลของมอญทวารวดีได้ปรากฏอยู่แล้วที่นี่ ความจริงความอ่อนช้อยงดงามของพระพุทธรูปสุโขทัยก็น่าจะได้แรงดลบันดาลใจส่วนหนึ่งจากศิลปะพระพุทธรูปทวารวดีที่เป็น Transcendent Buddha หรือแผ่เมตตาบารมี⁰¹.,

ที่มา คำศัพท์ และคำอธิบาย
01. จาก. LINE ห้อง "สุโขทัยคดี", บรรยายโดย ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร, 13 เมษายน 2563.

PHOTO GALLERY
ภาพที่ 01-04: เสาสำหรับประดิษฐานพระธรรมจักรศิลาสมัยทวารวดี ณ เมืองโบราณนครชัยศรีหรือนครปฐมโบราณ อ.เมืองนครปฐม จ.นครปฐม จาก. Facebook ห้อง "ศฺรีทฺวารวตีศฺวร ปุณฺย", วันที่เข้าถึง 24 มิถุนายน 2563.
- ภาพที่ 01: เสาพระธรรมจักร จัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระปฐมเจดีย์
- ภาพที่ 02: เสาพระธรรมจักร ประดิษฐานรอบพระระเบียงคตรอบองค์พระปฐมเจดีย์
- ภาพที่ 03: เสาพระธรรมจักร ประดิษฐานรอบพระระเบียงคตรอบองค์พระปฐมเจดีย์ สันนิษฐานว่าอาจเป็นเสาพระธรรมจักรในเบื้องต้น แต่ไม่มีอะไรที่ชี้ชัดอาจจะไม่ใช่ก็ได้
- ภาพที่ 04: เสาพระธรรมจักร ประดิษฐานที่ วัดดอนยายหอม อ.เมืองนครปฐม จ.นครปฐม ชิ้นนี้พบที่โบราณสถานเนินพระหรือโคกยายหอมนอกเมืองมาทางทิศใต้ และภาพนี้เป็นภาพที่ผู้มีคุณูปการต่อเพจ "ศฺรีทฺวารวตีศฺวร ปุณฺย" ซึ่งไม่ประสงค์จะออกนาม

back

PHOTO
GALLERY

info@huexonline.com

Visit : 4223959