Home / Knowledge : พระราชประวัติ สาแหรก และทหารหาญของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีมหาราช

พระเชียงเงิน

พระยาเชียงเงิน

First revision: May 31, 2014
Last change: Oct. 13, 2014
สืบค้น รวบรวม เรียบเรียง และปริวรรตโดย อภิรักษ์ กาญจนคงคา.

       พระยาท้ายน้ำ (พระเชียงเงิน)¹. เดิมเป็นเจ้าเมืองเชียงเงิน หัวเมืองชั้นจัตวาขึ้นกับเมืองระแหง (ในพระราชพงศาวดารกล่าวชัดเจนซึ่งแย้งกับบางแหล่งข้อมูลว่า หลวงพรหมเสนามีเชื้อสายจีน) เข้ามาสวามิภักดิ์พระยาตาก และร่วมรบตั้งแต่ครั้งตีฝ่าทัพพม่าออกมาจนถึงจันทบุรี พระเชียงเงินไม่มีชื่อเสียงในด้านการทัพเป็นพิเศษ และออกจะอ่อนแอในบางครั้งด้วยซ้ำ จนเกือบจะถูกประหารชีวิตไปแล้ว แต่ก็เป็นข้าราชบริพารที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงพระเมตตาเป็นพิเศษ. และเป็นเจ้าเมืองคนหนึ่งที่โปรดปรานให้มาเฝ้าเพื่อทรงสั่งสอน "วิธีการ" ต่อสู้กับริปู.

        หลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้บันทึกไว้ว่า ในคราวที่ทรงต่อสู้กับอริราชศัตรูที่เมืองระยองนั้น ได้มีบันทึกว่า "พระยาเชียงเงิน" เป็น "พระยาท้ายน้ำ". ครั้นเมื่อปราบปรามก๊กต่าง ๆ ทางเมืองเหนือได้ราบคาบแล้ว ทรงมีพระกรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้พระยาท้ายน้ำรั้งเมืองสุโขทัย. ท่านเป็นทหารหาญคนสนิทที่ได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยยิ่ง (ที่มา. มูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถาน, 2546: 51-52).

        พระเชียงเงิน ไม่ได้หนีออกจากกรุงศรีฯ มาพร้อมกับพระเจ้าตาก แต่มาพบในภายหลัง, พระเชียงเงินน่าจะมีทรัพย์สินศฤงคารและบริวารมากพอสมควร มีช้างมาถวยพระเจ้าตาก มีบรรดาศักดิ์เป็น "พระ" ก็สูงกว่าบริวารทั้งหมดของพระเจ้าตาก.

        มีหลักฐานว่าพระเจ้าตาก เลื่อนยศตำแหน่งข้าราชบริพารการเดินทางตลอดแม้แต่ก่อนที่ไปถึงเมืองระยอง. ระหว่างต่อสู้กับเหล่าร้ายที่เมืองระยอง พระเชียงเงินได้กลายเป็นท้ายน้ำไปแล้ว.

ที่มาและคำอธิบาย:
¹. ปรับปรุงจาก. 3king.lib.kmutt.ac.th/KingTarksinCD/chapter19/page5.html., วันที่สืบค้น 4 มิถุนายน 2557.

back

info@huexonline.com

Visit : 4235533