Home / Knowledge : งานของท่านพุทธทาส อินทปัญโญ

คำสอน คำกลอนจากปฏิทินธรรม ปี ๒๕๖๘

Title Thumbnail & Hero Image: ธัมเมกขสถูป เมืองสารนาถ รัฐอุตตรประเทศ ภารตะ, ถ่ายไว้เมื่อ 4 มกราคม 2568.
คำสอน คำกลอนจากปฏิทินธรรม ปี ๒๕๖๘

First revision: Jan.16, 2025
Last change: Jul.22, 2025

รู้โลก ชนะโลก โศกสูญ ธรรมชาติ สร้างให้ สมบูรณ์.

1.
2.

มกราคม ๒๕๖๘
ชี วิต แม่ เอ๊ย!

ชีวิตคือ     สิ่งต่อสู้     อยู่นิรันดร์
เพื่อลุขั้น     อมตะ     มหาสถาน
เพื่อลุขั้น     ยังต้องมี     สิ่งอุปการ
คือ-อาหาร     -การต่อสู้     -รู้สืบพันธุ์ :

หลงเสน่ห์     แห่งชีวิน     กิน-กาม-เกียรติ
ต้องทนสู้     อยู่เครียด     ทุกสิ่งสรรพ์
ยิ่งดีไป     กว่าสัตว์     ยิ่งอัศจรรย์
ข้อที่มัน     ยิ่งเป็นทาส     แห่งอารมณ์ !

ได้ชีวิต     ชนิดนี้     รี่ขึ้นไป
พ้นกิเลส     น้อยใหญ่     ที่หมักหมม
ถึงสภาพ     สุดชีวิต     อุกฤต-อุดม
ก็เกลียวกลม     กับ "พระเจ้า" :     เข้านิพพาน ฯ
1.
2.
กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘
จง รู้ จัก ตัว เอง.

"จงรู้จัก     ตังเอง"     คำนี้หมาย
มีดีร้าย     อยู่เท่าไร     เร่งไขขาน
ข้างฝ่ายดี     มีไว้     รีบไขลาน
ข้างฝ่ายชั่ว     รีบประทาน     ให้หมดไป,

"จงรู้จัก     ตัวเอง"     คำนี้หมาย
ว่าในกาย     มีกิเลส     เป็นนายใหญ่
จึงได้เปรียบ     แต่จะทำ     บาปกรรมไป
ต่อควบคุม     มันได้     จึ่งรักบุญ

"จงรู้จัก     ตัวเอง"     คำนี้หมาย
ว่ามันไร้     ตัวตน     มัวแต่หมุน
ไปตามเหตุ     ตามปัจจัย     ที่ไสรุน :
พ้นบาป-บุญ     ชั่ว-ดี     มีนิพพาน ฯ
1.
2.
มีนาคม ๒๕๖๘
ยอด นัก รบ.

นักรบ     แบกเครื่องรบ     อย่างครบครัน
พวกชาวบ้าน     แบกบ้าน     ทรัพย์สินหลาย
เอาจิตแบก     งกงัน     กันจนตาย :
เพราะมั่นหมาย     จึงมีแบก,     แปลกไหมคุณ ?

ถ้าไม่มุ่ง     หมายมั่น     สิ่งอันใด
ก็เท่ากับ     ไม่แบกอะไร     ให้หันหุน
แบกอะไร     ไม่แปลก     เท่าแบกบุญ
ถึงเซซุน     ไม่รู้ว่า     หนักอะไร

ได้อะไร     พาอะไร     ไม่ต้องแบก
รู้จักแยก     จิตจากมัน     อย่าหวั่นไหว
กายของกาย     จิตของจิต     ใช่ของใคร
ไม่มีอะไร     แบกอะไร :     ใจปล่อยวาง.

กายแบกอยู่     ใช้อยู่     หรือกินอยู่
จิตก็รู้     วางไว้;     ไร้ "ยุ้งฉาง"-
สำหรับใส่     ของ "กู";     รู้ปล่อยวาง
มีชีวิต     ก็มีอย่าง     ว่างตัว "กู" ฯ
1.
2.
เมษายน ๒๕๖๘
กู ไม่ มี.
1.
อันตัวกู     นี้หนอ     ก็ไม่มี !
ลูกเมียกู     มันจะมี     ที่ไหนได้ ?
ทรัพย์ของกู     ก็จะมี     ได้อย่างไร ?
เพราะเหตุว่า     มันไม่     มีตัวกู !

ถ้าอย่างนั้น     มันมี     อะไรเล่า
ดิ้นเร่า ๆ     กายใจ     ไม่นิ่งอยู่ ?
อ๋อ, มันมี     กายใจ,     ไยไม่ดู
ให้ได้รู้     ว่ากายใจ     ไม่ใช่ตน !

เป็นแต่เพียง     ธรรมชาติ     ประหลาดลึก
มันคิด-นึก     พูด-ทำ     ตามเหตุผล
แห่งธาตุ-ขันธ์,     สมมติกัน     ว่าตัวตน
อย่าสัปดน     ว่าตัวกู     มีอยู่ เว้ย!
1.
2.
3.
พฤษภาคม ๒๕๖๘
สวน โมกข์.
1.
สวนชื่อ "โมกข์" ภาษาโลก ว่าหลุด-เกลี้ยง
คือ รูป รส กลิ่น เสียง สิ้นทั้งหลาย
ทั้งสัมผัส ผิวหนัง ทางใจ-กาย
ไม่ทำร้าย ไม่รบเร้า ไม่เผาลน ฯ

ธรรมชาติ ในสวนโมกข์ เข้าโยกใจ
จน "ตัวกู" น้อยใหญ่ ไม่ปฏิสนธิ์
จิตเยือกเย็น ผ่องใส คล้ายคนละคน
สุขใจจน บอกไม่ได้ ว่าคล้ายอะไร

จิตว่างจน ได้ยิน ก้อนหินพูด
ร้องพิสูจน์ "ไม่มีสิ่ง น่าหลงไหล ;
จงหยุดเย็น กันเสียบ้าง อย่างฉันนี่ไง !
ถ้าหาไม่ มีนรก มาหมกคลุม" ฯ

หมายเหตุ:- ผู้ใดใคร นั่งลงใน สวนโมกข์แล้ว
ยังไม่แคล้ว หงุดหงิด จิตยังกลุ้ม
รีบไปหา หมอประสาท ช่วยคาดคุม
แล้วค่อยมา ชุมนุม กลุ่ม "โมกข์" แล ฯ
1.
2.
3.

มิถุนายน ๒๕๖๘
ปลูก ไม้ ไว้ เป็น ครู.
1.
ควรจะปลูก ต้นไม้ ไว้เป็นครู
ดูสมุป- ปันนธรรม เป็นข้อใหญ่
สังขารธรรม สืบต่อ กันเรื่อยไป
ล้วนเกิดใหม่ ตายใหม่ ไม่หยุดเลย ฯ

รากหรือเปลือก แก่นใน ใบหรือดอก
แข่งกันงอก ออกไป ไม่หยุดเฉย
เกิดแล้วดับ รับกันไป ได้เสบย
มันไม่เคย ร้อนรน เหมือนคนเรา ฯ

รู้สึกละอาย ต้นไม้ บ้างหรือไฉน ?
คนที่ใจ กลัดกลุ้ม เหมือนสุมเผา :
ยึดตัว "กู" "ของกู" : อยู่ด้วยเงา !
คนนั่งเศร้า ; ส่วนต้นไม้ สบายดี ฯ
1.
2.
3.
กรกฎาคม ๒๕๖๘
สระ นาฬิเกร์.
1.
สังสารวัฏฏ์ เปรียบชัด ดั่งขุนทะเล
แต่มีค่า หักเห เป็นสองสถาน
เดี๋ยวเป็นบาป เดี๋ยวเป็นบุญ หมุนตามวาร
คือตามปัจ- จยาการ ปรุงแต่งไป

เหมือนขี้ผึ้ง ถูกเย็น เป็นของแข็ง
ถูกร้อนแรง ก็เป็นน้ำ หลามหลากไหล
เป็นทะเล บุญ-บาป สับปลับไกล
พ้นเสียได้ จึงเสรี มีนิพพาน

"ต้นมะพร้าว" นั้นแม้อยู่ กลางขุนทะเล
ไม่หักเห ตามปัจจัย ในทุกสถาน
ฝนไม่ต้อง ถึงฟ้าร้อง ก็ไม่ราน
เพราะมันผ่าน พ้นปรุงแต่ง แห่งบาป-บุญ ฯ

1.
2.

back

humanexcellence.thailand@gmail.com

Visit : 5725575