Home / Knowledge : งานของท่านพุทธทาส อินทปัญโญ

คำสอน คำกลอนจากปฎิทินธรรม ปี ๒๕๖๓

คำสอน คำกลอนจากปฏิทินธรรม ปี ๒๕๖๓

First revision: Dec.14, 2019
Last change: Oct.08, 2020

สุขแท้จริง ต้องไม่วิ่งวนในโลก

มกราคม ๒๕๖๓
ล้าง เพื่อ สะอาด.

อาบที่หนึ่ง นั้นล้าง ส่วนร่างกาย
ย่อมทำได้ โดยขยัน หมั่นเช็ดถู
ภาพพวกเซ็น อาบเป็น ตัวอย่างดู
ล้างตัวกู กันอย่างหนัก ด้วยรักทำ
อาบที่สอง จองล้าง ไล่กิเลส
ที่เป็นเหตุ เผลอไผล ไถลถลำ
เที่ยวยึดนั่น ยึดนี่, ที่กอบกำ -
เอามาทำ เป็น "ตัวกู" และ "ของกู"
เอาน้ำคือ ธรรมะ เข้าชะล้าง
ให้สว่าง สะอาดสิ้น สงบอยู่
อะไรมา ไม่ยึดมั่น ไม่พันตู
สิ้น "กู-สู" เป็นวิมุตติ์ ดีสุดดี ฯ

กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓
ลิ้น งู ใน ปาก งู.

นั่นลูกตา มองเห็น ไม่เป็นหมัน
เขาใช้มัน เล็งแล แก้ปัญหา
อยู่ในโลก อย่างไร ไม่ทรมาน์
พิจารณา ครองไป ให้จงดี.
เชิญท่านดู! ลิ้นงู ในปากงู
ไม่เคยถูก เขี้ยวงู อยู่ศุขศรี
อยู่ในโลก ไม่เคยถูก เขี้ยวโลกีย์
เป็นเช่นนี้ อุปมา อย่าฟั่นเฟือน
คิดดูบ้าง นั่งได้ ในปากงู
ไม่เคยถูก เขี้ยวงู อยู่เสมือน
นั่งในห้อง แสนสบาย ภายในเรือน
มีเค้าเงื่อน เหมือนพระ ภควันต์
อยู่ในโลก ไม่กระทบ โลกธรรม
อยู่เหนือกรรม เหนือทุกข์ เป็นศุขสันติ์
ใครมีตา รีบเคารพ นอบนบพลัน
รีบพากัน ทำตาม ยามนี้เอย ฯ

มีนาคม ๒๕๖๓
จดหมาย จากไส้เดือน.

นี้จดหมาย ไส้เดือน เตือนมนุษย์
ไม่รู้สิ้น รู้สุด มาแต่ไหน
ทั้งคืนวัน ขยันเขียน เพียรทำไป
มนุษย์อ่าน หรือไม่ ไม่อาวรณ์
มันพร่ำบอก พร่ำสอน พร่ำวอนว่า
พร่ำพรรณนา ให้ระวัง ให้สังหรณ์
ว่าสรรพสิ่ง เปลี่ยนไป ไม่ถาวร
ทุก ๆ ตอน อนิจจัง อนัตตา
มันให้อัต- ถาธิบาย หลายแสนอย่าง
อุทาหรณ์ ต่าง ๆ ครบทุกท่า
รอยไส้เดือน เกลื่อนทั่ว พสุธา
ก็เพราะว่า ไส้เดือนรัก คนนักเอย ฯ

เมษายน ๒๕๖๓
อริยมรรคมีองค์ ๘.

พญานาค หกเศียร เฉวียนฉวัด
เที่ยวขบกัด อารมณ์หก อยู่ผกผัน
ตา-หู-จมูก -ลิ้น-กายใจ ไล่พัลวัน
รูป-เสียง-กลิ่น -รส-ฉวิกระสัน -ธรรมารมณ์
พญาครุฑ ยุดขยำ กำนาคไว้
คนก็ผ่าน ไปได้ โดยเหมาะสม
ด้วยเรือฝูง แปดลำ ทวนน้ำลม
ในธารธรรม งามอุดม สะดวกดี
มีมนุษย์ ถึงก่อน วอนเรียกขาน
"ให้ทุกท่าน ตามมา อย่าผันหนี
ขอจงช่วย กันและกัน ให้ทันที
ถึงบุรี นิรวาณ ก่อนการตาย" ฯ

พฤษภาคม ๒๕๖๓
พ้น แล้ว โว้ย.

ตะโกนออก บอกสหาย สิ้นทั้งผอง
ว่าไม่ต้อง เสียเที่ยว เที่ยวค้นหา
อนันตสุข ในโลกนี้ ที่หวังมา
เหมือนเที่ยวหา หนวดเต่า ตายเปล่าแล
สุขแท้จริง ไม่ต้องวิ่ง วนในโลก
ต้องเหนือความ ทุกข์โศก ทุกกระแส
มือเท้าเหนียว เหนี่ยวขึ้นไป คล้ายตุ๊กแก
ไม่อยู่แค่ พื้นโบสถ์ โปรดคิดดู
ลอยเหนือยอด โบสถ์ไป ในเวหา
ลอยพ้นไป ให้เหนือฟ้า ที่พรหมอยู่
ถึงความว่าง ห่างพ้น ตน "ตัวกู"
ไม่มีอยู่ ไม่มีตาย สหายเอย ฯ

มิถุนายน ๒๕๖๓
ตัวกู กับ ตัวกู.

ตามธรรมดา "กู" - "สู" มิได้มี
แต่พอโง่ ก็เป็นผี โผล่มาได้
พอหายโง่ "กู" - "สู" ก็หายไป
พอโง่ใหม่ โผล่ใหม่ ดูให้ดี!
แต่ละข้าง ต่างยึด ว่า "ตัวกู"
จึงเกิดการ ต่อสู้ กันอย่างผี
ต่างฟาดฟัด แก่กัน ฉันไพรี
ทั้งเปิดเผย ลับลี้ มีทั่วไป.
ที่ด้อยกว่า สู้ว่ากู ก็มีดี
ที่เด่นกว่า ข่มขี่ เขาเข้าไว้
ที่พอกัน ก็กันท่า, ไม่ว่าใคร
ล้วนแต่ใคร่ โด่งเด่น เป็นธรรมดา;
เอาพระธรรม กวาดล้าง อย่างไม้กวาด
สำหรับฟาด หัวสัตว์ ที่ข้างฝา
ตกกระเด็น เป็นเหยื่อ แก่ไก่กา,
ถ้าเก่งกว่า คืออย่าโง่ ให้โผล่เอย ฯ

กรกฎาคม ๒๕๖๓
ฝ่า ทะ เล ไฟ.

เรือของคน แล่นฝ่า ทะเลไฟ
ไปไม่ไหว ดอกท่าน อย่ากล้าหาญ
เรือของธรรม ลอยลำ สบายมา
ท่ามกลางห่า ฝนไฟ ได้เยือกเย็น,
พูดอย่างนี้ มีคนหา ว่าเหลวไหล
เพราะตรองสัก เท่าใด ก็ไม่เห็น
เพราะไม่รู้ แยกความ ตามประเด็น
ออกให้เห็น ว่าเป็น "ไฟ" อย่างไรกัน;
อัตภาพ ของคน กลกับเรือ
ประกอบธรรม ทุกเมื่อ ไม่แผกผัน
ย่อมผ่านพ้น ทะเลไฟ ไปทั้งนั้น:
ไฟทุกข์อัน ไฟกิเลส เป็นเหตุแล ฯ

สิงหาคม ๒๕๖๓
จากอนันต์ สู่อนันต์.

จาก "อนันต์" สู่ "อนันต์" นั้นเห็นยาก
คนส่วนมาก งันงง ตรงความหมาย
"ไม่สิ้นสุด ทั้งฝ่ายเกิด และฝ่ายตาย"
ภาษาคน ไม่ขวนขวาย มาฟังยิน
ข้อนี้ต้อง เปรียบเทียบ กับเสียงระฆัง
คือมันดัง ออกมาได้ ไม่รู้สิ้น
ดังออกมา เรื่อย ๆ ไป ได้อาจิณ
ก็ไม่เคย เต็มถิ่น อากาศ-กาล,
เหมือนสังขตะ ธรรมธาตุ ปรุงแต่งกัน
เนืองอนันต์ มิรู้สิ้น สายสังขาร
ปรุงออกมา นานนับ กี่กัปป์วาร
อวสานต์ ไม่มีแม้ แก่เหตุมูล,
แม้ธรรมธาตุ อสังขตะ สุญญตา
เป็นอนันต์ เสมอมา ไม่ขาดสูญ
เป็นที่ดับ แห่งสังขาร แต่กาลบูรพ์
ไม่เต็มนูน, เพราะอนันต์ อีกนั่นเอง ฯ

กันยายน ๒๕๖๓
เสียง ตบ มือ ข้าง เดียว.

มือฉับตบ ข้างเดียว ส่งเสียงลั่น
มือท่านตบ สองข้าง จึงดังได้
เสียงมือฉัน ดังก้อง ทั่วโลกไตร
เสียงมือท่าน ดังไกล ไม่กี่วา,
เสียงความว่าง ดังกลบ เสียงความวุ่น
ทั้งมีคุณ กว่ากัน ทางหรรษา
เสียงสงบ กลบเสียง ทั้งโลกา
หูอาตมา ได้ยิน แต่เสียงนั้น
เสียงของโลก ดังเท่าไร ไม่ได้ยิน
เพราะเหตุวิญ- ญาณรับ แต่เสียงนั่น
เป็นเสียงซึ่ง ผิดเสียง อย่างสามัญ
เป็นเสียงอัน ดังสุด จะพรรณนา ฯ

ตุลาคม ๒๕๖๓
ฝนอิฐ เป็นกระจกเงา.

ศิษย์วอนถาม อาจารย์ ฐานร้อนใจ
"ทำอย่างไร ไปนิพพาน อาจารย์ขา?"
"อ๋อ มันง่าย นี่กระไร บอกให้นา
ฝนอิฐหนา ให้เป็น กระจกเงา!"
"อาจารย์ครับ เขาคงว่า เราบ้าใหญ่
แม้ฝนไป ฝนมา ก็ตายเปล่า."
"นั่นแหละเน้อ มันสอนให้ แล้วไม่เบา
ว่าให้เรา หยุดหา หยุดบ้าไป,
ไม่มีใคร ฝนอิฐ เป็นกระจก
ไม่ต้องยก มากล่าว เข้าใจไหม
นิพพานนั้น ถึงได้ เพราะไม่ทำอะไร
หมดตนไซร้ ว่างเย็น เป็นนิพพาน
ถ้าฝนอิฐ ก็ฝนให้ ไม่มีเหลือ
ไม่มีเชื้อ เวียนไป ในสงสาร
ฝนความวุ่น เป็นความว่าง ข้างเปรียบปาน
ฝนอิฐด้าน ให้เป็นเงา เราบ้าเอง" ฯ

พฤศจิกายน ๒๕๖๓
ยิ่งคัดลอก ยิ่งเลอะเทอะ.

พระคัมภีร์ ยังมิใช่ องค์พระธรรม
มีไว้เพียง อ่าน, จำ เมื่อศึกษา
ครั้นนานเข้า คัดลอก กันสืบมา
เพียงแต่เขียน อักขรา ให้คล้ายกัน
คัดไปพลาง ฉงนพลาง ช่างอึดอัด
ตัวไม่ชัด เดาไป คล้ายในฝัน
ยิ่งเป็นปราชญ์ ยิ่งแก้ไป ได้ไกลครัน
ยิ่งแก้มัน ก็ยิ่งเลอะ ไม่เจอะจริง,
ส่วนพระธรรม ล้ำเลิศ ประเสริฐแท้
ไม่มีใคร อาจแก้ ให้ยุ่งขิง
ธรรมของใคร ใครเห็น ตามเป็นจริง
มิใช่สิ่ง คัดลอก หรือบอกกัน
ทั้งมิอาจ ถ่ายทอด วิธีใด
มีแต่การ จัดใจ ให้สบสันติ์
ไม่มีทาง ซื้อขาย หรือให้ปัน
หรือลอกกัน ให้เลอะไป ไม่หยุดเอย ฯ

ธันวาคม ๒๕๖๓
แม่น้ำคด น้ำไม่คด.

"แม่น้ำคด, ส่วนน้ำ นั้นไม่คด"
ไม่แกล้งปด ดูให้ดี มีเหตุผล
กายกับใจ ไม่ลามก ไม่วกวน
แต่กิเลส แสนกล นั้นเหลือคด
จิตล้วนล้วน นั้นเป็น ประภัสสร
กิเลสจร ครอบงำ ทำยุ่งหมด
กิเลสเปรียบ ลำน้ำ ที่เลี้ยวลด
จิตเปรียบน้ำ, ตามกฎ ไม่คดงอ
อันจิตว่าง มีได้ ในกายวุ่น
ในน้ำขุ่น มีน้ำใส, ไม่หลอกหนอ
ในสังสาร มีนิพพาน อยู่มากพอ
แต่ละข้อ งวยงง ชวนสงกา
พระตรัสให้ ตัดป่า อย่าตัดไม้
ไม่เข้าใจ ตัดได้ อย่างไรหนา
รู้แยกน้ำ จากแม่น้ำ ตามว่ามา
จะเห็นว่า น้ำไม่คด สักหยดเลย ฯ

back

info@huexonline.com

Visit : 4832512