Home / Knowledge : บรรดาปราชญ์ผู้ประเสริฐ

A12. เพลโต

Title Thumbnail & Hero Image: เพลโต (Plato) พัฒนาขึ้นเมื่อ 8 พฤษภาคม 2568.
A12. เพลโต

First revision: Mar.31, 2024

Last change: Jun.26, 2025

สืบค้น รวบรวม เรียบเรียง แปล และปริวรรตโดย อภิรักษ์ กาญจนคงคา.

หน้าที่ 1

เพลโต บ้างก็เรียก เปลโต้ (Πλάτων - Plato) (พ.ศ.116-196/427-347 ปีก่อนคริสตกาล) เป็นนักปราชญ์ชาวกรีกโบราณที่มีอิทธิพลอย่างสูงต่อแนวคิดตะวันตก จนมีการกล่าวกันว่า ปรัชญาตะวันตกทั้งมวลเป็นเพียงเชิงอรรถของเพลโต (Western philosophy is but a series of footnotes to Plato.) ท่านกำเนิดในตระกูลขุนนางและได้รับการศึกษาเป็นอย่างดีจากโสกราตีส (Socrates) เพลโตอ่อนกว่าโสกราตีส 40 ปี ท่านได้ออกจาริกเยี่ยมชมสถานที่ต่าง ๆ รอบนอกกรุงเอเธนส์ร่วม 12 ปี และได้รับศึกษาจากปรมาจารย์อีกหลายท่าน และตกผลึกแนวคิดออกมาเป็นบทความต่าง ๆ ต่อมาท่านได้กลับไปยังกรุงเอเธนส์ จัดตั้งสถาบันการศึกษาขึ้น (สำนักปรัชญาเพลโตอคาเดมี - Platonic Academy) ในไม่ช้าก็ก็กลายเป็นศูนย์กลางแห่งความเป็นเลิศแห่งแรกของอารยธรรมตะวันตก ศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียงท่านหนึ่งคือ อริสโตเติล (Aristotle) ได้มีส่วนร่วมในการขจรเกียรติให้แก่สถาบันการศึกษาแห่งนี้

งานเขียนของเพลโตที่สำคัญคือ Theory of Forms (ทฤษฎีแบบ) ที่เสนอว่าทุกสิ่งในโลกวัตถุล้วนเป็นเพียงเงาสะท้อนของแบบ หรือแม่แบบที่สมบูรณ์แบบในโลกแห่งความคิด และ
The Republic (รัฐ หรือ อุตมรัฐ) แต่งเมื่อ พ.ศ.122 เป็นการวางรากฐานแนวคิดทางการเมืองและการปกครอง แต่ก็เกี่ยวด้วยมนุษย์ จิตของมนุษย์ ตลอดจนธรรมะ และโลกหน้า แม้มีข้อคิดบางประการที่ล้าสมัยไปแล้วก็ตาม ขณะที่.
Symposium (งานเลี้ยงสนทนา) เป็นการถกประเด็นความรักและความงามอันเป็นนิรันดร์.
แนวคิดของเพลโตได้หล่อหลอมวิธีคิดของโลกในทุกแขนง ทั้งปรัชญา ศาสนา การเมือง การศึกษา วิทยาศาสตร์ และศิลปะ อิทธิพลของท่านแผ่ขยายจากกรีกโบราณ ผ่านจักรวรรดิโรมัน ผ่านยุคกลาง ผ่านยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา จนถึงโลกสมัยใหม่ ทั้งในโลกตะวันตกและตะวันออก จนกลายเป็นรากฐานสำคัญของอารยธรรมโลก.
เรื่องต่าง ๆ ที่เพลโตเขียนไว้มี 28 เรื่อง.

	กำเนิด	ราว พ.ศ.116-119 ณ กรุงเอเธนส์
	ถึงแก่กรรม	ราว พ.ศ.196-197 ณ กรุงเอเธนส์
	ยุค	ปรัชญาโบราณ
	แนวทาง	ปรัชญาตะวันตก
	สำนัก	เพลโตนิยม (Platonism)
	ความสนใจหลัก	ญาณวิทยา ความยุติธรรม คุณธรรม การเมือง การศึกษา สถาบันครอบครัว การทหาร
	แนวคิดเด่น	ความเป็นจริงของเพลโต
	ได้รับอิทธิพลจาก	โสกราตีส, โฮเมอร์, เฮซอย, Aritophanes, Aesop, Protagoras, Pamenides, Pythagoras, Heraclitus, Orphism
	เป็นอิทธิพลต่อ	อริสโตเติล, Neoplatonism, กิแกโร, Plutarch, Stoicism, Anselm, Descartes, Hobbes, Leibniz, Mill, Schopenhauer, Nietzsche, Heidegger, Arendt, Gadamer, และ Countless other western philosophers and Theologians

1.
2.

หน้าที่ 2

1.	ดนตรีมอบจิตวิญญาณให้จักรวาล มอบปีกให้ความคิด มอบการโบยบินให้จินตนาการ และมอบชีวิตให้ทุกสิ่ง.	Music gives a soul to the universe, wings to the mind, flight to the imagination and life to everything.
2.	คนฉลาดพูดเพราะมีสิ่งที่ต้องการจะบอก คนโง่พูดเพราะต้องพูดอะไรสักอย่าง.	Wise men speak because they have something to say; fools because they have to say something.
3.	จุดเริ่มต้นคือส่วนที่สำคัญที่สุดของงาน.	The beginning is the most essential part of the work.
4.	ไม่มีใครถูกเกลียดมากไปกว่าผู้ที่พูดความจริง.	No one is more hated than he who speaks the truth.
5.	ความจำเป็นคือบ่อเกิดแห่งการประดิษฐ์คิดค้น.	Necessity is the mother of invention.
6.	พฤติกรรมมนุษย์หลั่งไหลมาจากสามแหล่งหลัก: ความปรารถนา อารมณ์ และความรู้.	Human behavior flows from three primary sources: desire, emotion, and knowledge.
7.	เครื่องวัดคุณค่าของมนุษย์คือสิ่งที่เขาทำเมื่อมีอำนาจ.	The measure of a man is what he does with power.
8.	ชัยชนะแรกและยิ่งใหญ่ที่สุดคือการชนะใจตนเอง.	The first and best victory is to conquer oneself.
9.	บทลงโทษที่คนดีต้องจ่ายสำหรับการไม่สนใจการเมืองคือการถูกปกครองโดยคนที่เลวร้ายกว่าตน.	The penalty that good men pay for not being interested in politics is to be governed by men worse than themselves.
10.	ผู้ที่เล่าเรื่องราวคือผู้ปกครองสังคม.	Those who tell the stories rule society.
11.	ไม่มีความมั่งคั่งใดจะทำให้คนเลวอยู่อย่างสงบกับตัวเองได้.	No wealth can ever make an evil man at peace with himself.
12.	ความโง่เขลาคือรากเหง้าและลำต้นของความชั่วร้ายทั้งปวง.	Ignorance is the root and the stem of every evil.
13.	เราให้อภัยเด็กที่กลัวความมืดได้ง่าย แต่โศกนาฏกรรมที่แท้จริงของชีวิตคือเมื่อผู้คนกลัวแสงสว่าง.	We can easily forgive a child who is afraid of the dark, the real tragedy of life is when men fear the light.
14.	ความอยุติธรรมที่เลวร้ายที่สุดคือความยุติธรรมจอมปลอม.	The worst form of injustice is pretended justice.
15.	ความคิดเห็นคือสิ่งที่อยู่ระหว่างความรู้และความโง่เขลา.	Opinion is the medium between knowledge and ignorance.
16.	เรขาคณิตมีอยู่ก่อนการสร้างสรรค์.	Geometry existed before creation.
17.	การเขียนคือเรขาคณิตของจิตวิญญาณ.	Writing is the geometry of the soul.
18.	ความกล้าหาญคือการรู้ว่าอะไรไม่ควรกลัว.	Courage is knowing what not to fear.
19.	ภาชนะที่ว่างเปล่าส่งเสียงดังที่สุด เช่นเดียวกับผู้ที่มีสติปัญญาน้อยที่สุดมักเป็นผู้พูดมากที่สุด.	An empty vessel makes the loudest sound, so those with the least wit are the greatest babblers.
20.	การศึกษาคือการสอนลูกหลานของเราให้ปรารถนาในสิ่งที่ถูกต้อง.	Education is teaching our children to desire the right things.
21.	ปรัชญาคือดนตรีที่สูงส่งที่สุด.	Philosophy is the highest music.
22.	มนุษย์มีสามประเภท: ผู้รักปัญญา ผู้รักเกียรติยศ และผู้รักผลประโยชน์.	There are three classes of men: lovers of wisdom, honor, and gain.
23.	อย่าฝึกเด็กให้เรียนรู้ด้วยการบังคับหรือความรุนแรง แต่จงชี้นำพวกเขาด้วยสิ่งที่สร้างความเพลิดเพลินให้จิตใจ เพื่อที่คุณจะสามารถค้นพบความโน้มเอียงพิเศษของอัจฉริยภาพในตัวพวกเขาแต่ละคนได้อย่างแม่นยำ.	Do not train a child to learn by force or harshness; but direct them to it by what amuses their minds, so that you may be better able to discover with accuracy the peculiar bent of the genius of each.
24.	อย่าให้เกียรติมนุษย์มากกว่าความจริง.	You should not honor men more than truth.
25.	วีรบุรุษเกิดขึ้นหนึ่งในร้อย ปราชญ์พบได้หนึ่งในพัน แต่ผู้ที่สมบูรณ์แบบอาจไม่พบแม้ในหนึ่งแสนคน.	A hero is born among a hundred, a wise man is found among a thousand, but an accomplished one might not be found even among a hundred thousand men.

1.
2.

หน้าที่ 3

26.	เมื่อสัมผัสความรัก ทุกคนกลายเป็นกวี.	At the touch of love, everyone becomes a poet.
27.	ในหมู่พลเมืองไม่ควรมีทั้งความยากจนสุดขั้วหรือความมั่งคั่งล้นเหลือ เพราะทั้งสองสิ่งล้วนก่อให้เกิดความชั่วร้ายอันใหญ่หลวง.	Neither extreme poverty nor excessive wealth should exist among the citizens, for both are productive of great evil.
28.	ดังที่ช่างก่อสร้างว่า หินก้อนใหญ่ในอาจวางได้ดีหากปราศจากหินก้อนเล็ก.	As the builders say, the larger stones do not lie well without the lesser.
29.	ผู้ที่มีคุณธรรมที่สุดคือผู้พอใจในการมีคุณธรรมโดยไม่พยายามทำให้ดูเหมือนว่ามี.	The most virtuous are those who content themselves with being virtuous without seeking to appear so.
30.	ความรู้สึกประหลาดใจนี้แสดงว่าคุณเป็นนักปรัชญา เพราะความประหลาดใจคือจุดเริ่มต้นเพียงหนึ่งเดียวของปรัชญา.	This feeling of wonder shows that you are a philosopher since wonder is the only beginning of philosophy.
31.	ความกล้าหาญคือรูปแบบหนึ่งของการหลุดพ้น.	Courage is a kind of salvation.
32.	จุดสูงสุดของความอยุติธรรมคือการถูกมองว่ายุติธรรมทั้งที่ไม่ใช่.	The highest reach of injustice is to be deemed just when you are not.
33.	ไม่มีวิทยาศาสตร์หรือศิลปะใดพิจารณาหรือบังคับผลประโยชน์ของผู้แข็งแกร่งหรือผู้เหนือกว่า แต่เพียงผลประโยชน์ของผู้อยู่ใต้ปกครองและผู้อ่อนแอกว่า.	No science or art considers or enjoins the interest of the stronger or superior, but only the interest of the subject and weaker.
34.	สำหรับผู้ไร้การศึกษา เมื่อพวกเขาโต้แย้งเรื่องใดก็ตาม พวกเขาไม่คิดถึงความจริงเกี่ยวกับหัวข้อที่กำลังอภิปราย แต่กระตือรือร้นเพียงให้ผู้ที่อยู่ที่นั่นยอมรับจุดยืนที่พวกเขานำเสนอเท่านั้น.	When the uneducated argue about anything, they give no thought to the truth about the subject of discussion but are only eager that those present will accept their position.
35.	คนโง่เขลาไม่แสวงหาปัญญา เพราะนี่คือความชั่วร้ายของความโง่เขลา ที่ผู้ซึ่งไม่ดีและไม่ฉลาดกลับพอใจในตัวเอง: เขาไม่มีความปรารถนาในสิ่งที่เขารู้สึกว่าไม่ขาด.	Neither do the ignorance seek after wisdom. for herein is the evil of ignorance, that he who is neither good nor wise is nevertheless satisfied with himself: he has no desire for that of which he feels no want.
36.	ผู้ที่พบว่าในช่วงชีวิตของเขาได้ทำผิดมาก มักตื่นขึ้นมาตอนกลางคืนด้วยความหวาดกลัว เหมือนเด็กที่ฝันร้าย และชีวิตของเขาเต็มไปด้วยลางร้าย แต่ผู้ที่ไม่รู้สึกว่าได้ทำผิดจะเต็มไปด้วยความร่าเริงและความสบายใจในวัยชรา.	The man who finds that in the course of his life he has done a lot of wrong often wakes up at night in terror, like a child with a nightmare, and his life is full of foreboding: but the man who is conscious of no wrongdoing is filled with cheerfulness and with the comfort of old age.
37.	ชีวิตในวัยต้นนั้นรับอิทธิพลได้ง่าย และเด็ก ๆ ไม่ควรเรียนรู้สิ่งที่พวกเขาจะต้องลืมเมื่อโตขึ้น เราจึงต้องมีการกลั่นกรองนิทานสำหรับเด็ก กำจัดบางเรื่องและเก็บบางเรื่องไว้.	Now early life is very impossible, and children ought not to learn what they will have to unlearn when they grow up; we must therefore have a censorship of nursery tales, banishing some and keeping others.
38.	ไม่มีความยากลำบากในการเลือกความชั่วที่มีอยู่มากมาย: ถนนราบเรียบและแทบไม่มีระยะทางไปถึงที่อยู่ของมัน แต่เทพเจ้าได้วางเหงื่อไว้ในเส้นทางแห่งความดี และเป็นถนนที่ยาว ขรุขระ และชัน.	There's no difficulty in choosing vice in abundance: the road is smooth and it's hardly any distance to where it lives. But the gods have put sweat in the way of goodness, and a long, rough, steep road.
39.	ไม่ใช่ความรักทั้งหมดที่ดีหรือน่าสรรเสริญ แต่เป็นเพียงความรักที่ผลักดันให้รักอย่างถูกต้องเท่านั้น.	It is not Love absolutely that is good or praiseworthy, but only that Love which impels meant to love aright.
40.	ทั้งความรู้และความจริงเป็นสิ่งงดงาม แต่ความดีนั้นแตกต่างและงดงามกว่า.	Both knowledge and truth are beautiful things, but the good is other and more beautiful than they.

แหล่งอ้างอิง:
01. ปรับปรุงจากที่มา: www.thefamouspeople.com, วันที่สืบค้น 22 พฤศจิกายน 2560.
02. จาก. The Philosophy Book, ISBN: 978-1-4053-5329-8, ผู้ร่วมเขียนประกอบด้วย Will Buckingham, John Marenbon, Douglas Burnham, Marcus Weeks, Clive Hill, Peter J. King และอีกหลายท่าน, สำนักพิมพ์ DK, จัดพิมพ์เมื่อ พ.ศ.2554, ประเทศสโลวาเกีย.
03. จาก. Facebook เพจ "Success Strategies กลยุทธ์แห่งความสำเร็จ," โพสต์ไว้เมื่อ 15 มกราคม 2568.
1.
2.
3.

back

humanexcellence.thailand@gmail.com

Visit : 5500326