Home / Knowledge : อาณาจักรกรุงศรีอยุธยา

อาณาจักรกรุงศรีอยุธยา ตอนที่ 9: สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4

อาณาจักรกรุงศรีอยุธยา ตอนที่ 9: สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4

สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4⁰¹

First revision: Dec.23, 2017
Last revision: Sep.10, 2018

สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 (ประสูติ พ.ศ.2040 - สวรรคต พ.ศ.2076) (ครองราชย์ พ.ศ.2072 - 2076) มีพระนามเดิมว่า พระอาทีตยเจ้า หรือมีอีกพระนามหนึ่งว่า "สมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร"⁰³ เป็นกษัตริย์ลำดับที่ 11 แห่งกรุงศรีอยุธยาจากราชวงศ์สุพรรณภูมิ เสวยราชย์ตั้งแต่ พ.ศ.2072 จนสวรรคตด้วยไข้ทรพิษ พงศาวดารพม่าเรียกสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 ว่า "วาตะถ่อง" แปลว่าสำลีพันหนึ่ง เพราะเชื่อว่า พระองค์มีพระเกศาขาวโพลนแต่ยังหนุ่ม.⁰²

พระราชประวัติ
สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 มีพระนามเดิมว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระอาทิตยวงศ์ เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ทรงดำรงตำแหน่ง "หน่อพุทธางกูร" ซึ่งกฎมณเฑียรบาลว่าเป็นตำแหน่งสำหรับพระราชโอรสที่ประสูติจากพระอัครมเหสี และเป็นตำแหน่งพระราชโอรสชั้นสูงสุด.
ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นพระมหาอุปราชไปครองเมืองพิษณุโลก จนกระทั่งสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 สวรรคตจึงได้เสวยราชสมบัติครองกรุงศรีอยุธยาต่อ เฉลิมพระนามว่า สมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร
แต่ศักราชในพระราชพงศาวดารระบุต่างกัน โดยพระราชพงศาวดาร ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), พระราชพงศาวดารฉบับหมดบรัดเล, พระราชพงศาวดารสยาม จากต้นฉบับของบริติชมิวเซียม, และพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ระบุตรงกันว่าในปี พ.ศ.2049 ได้ครองเมืองพิษณุโลก จนปี พ.ศ.2052 จึงได้ครองกรุงศรีอยุธยา แต่พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ กลับระบุว่า พ.ศ.2069 ได้ครองเมืองพิษณุโลก และ พ.ศ.2072 จึงได้ครองกรุงศรีอยุธยา คณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ไทย สำนักนายกรัฐมนตรี เห็นว่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ น่าเชื่อถือที่สุด ฉะนั้น ตามพงศาวดารนี้ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 ทรงอยู่ในราชสมบัติตั้งแต่ พ.ศ.2072 ถึง พ.ศ.2076 รวมสี่ปี

จาก เพจประวัติศาสตร์สยาม, facebook.com, วันที่สืบค้น 07 กันยายน 2561.

พระราชกิจ
พงศาวดารไทยไม่ได้บันทึกพระราชกิจสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 ไว้ อาจเป็นเพราะทรงครองราชย์ไม่นาน แต่ พงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับวันวิลิต ว่าพระองค์โปรดสงคราม เฉลียวฉลาด ทรงตั้งผู้ใจบุญและซื่อสัตย์ให้ดำรงตำแหน่งทางตุลาการ และทรงรักษาความยุติธรรม แต่ทั้งรัชกาล ทรงทำสงครามกับอาณาจักรล้านช้างและอาณาจักรหงสาวดี ทำให้บ้านเมืองสับสนวุ่นวาย
ในรัชกาลของพระองค์ทรงโปรดให้สร้างพระมหาสถูปเจดีย์ขึ้นที่วัดพระศรีสรรเพชญ์ อักองค์หนึ่งสำหรับบรรจุพระบรมอัฐิของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 พระราชบิดา และได้มีไมตรีกับเชียงใหม่⁰⁴

สวรรคต
สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 ประชวรพระโรคไข้ทรพิษเสด็จสวรรคต สมเด็จพระราชกุมารพระราชโอรสของพระองค์จึงได้เสวยสมบัติเป็นสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมาร

หมายเหตุและคำอธิบาย
01. ที่มา: th.wikipedia.org, วันที่สืบค้น 06 กันยายน 2561
02. ที่มา: เพจประวัติศาสตร์สยาม, facebook.com, วันที่สืบค้น 07 กันยายน 2561.
03. ที่มา: http://www.thailaws.com/king/king_ayudhya_11.htm, วันที่สืบค้น 07 กันยายน 2561.
04. ที่มา: http://www.dooasia.com/thaihistory/h016c017.shtml, วันที่สืบค้น 10 กันยายน 2561.

back

info@huexonline.com

Visit : 4744051